De vorige week keken we achter een voorgevel met de literair verteller Leon de Winter. Vandaag gaan we uit van een citaat van de schrijfster Inez van Dullemen in 'Vroeger is dood'. We gaan uit van de voorgevel van Kerkstraat 65. De schrijfster Inez van Dullemen schrijft in 'Vroeger is dood' over de oudste herinneringen betreffende haar vader Arnold. Deze in 1892 geboren zoon van notaris Lodewijk van Dullemen die woonde in de Kerkstraat op de hoek met de Korte Putstraat. „Terug tot aan het allereerste begin toen een grijze ezellin iedere dag 's ochtends en 's avonds op de stoep verscheen van het notarishuis in de Nieuwstraat in Den Bosch. Mijn grootmoeder had geen zog voor haar eerstgeborene en koemelk verdroeg de boreling niet. Die rimpelige zuigeling daar in de wieg werd voor de neus van de dood weggehaald door een ezellin die dagelijks met haar veulen door de Nieuwstraat kwam wandelen.” Inez, of haar vader, vergiste zich. Arnold van Dullemen is geboren in de Kerkstraat, maar later verhuisde het notarisgezin naar Achter het Stadhuis en weer later, omstreeks 1898, naar de Nieuwstraat. Dáár zal Arnold zich waarschijnlijk zijn jeugd herinneren. In 1895 is het notarishuis na de verhuizing van de familie gesloopt. Het moest plaats maken voor een postkantoor. Een jaar later, in 1896 werd dit geopend. Nu, een eeuw later, worden er nog steeds postzegels verkocht. Maar het is niet meer het 'oude' postkantoor. Omstreeks 1960 ontstonden er plannen om het 19e-eeuwse gebouw te slopen. In 1966 werd er tijdelijk een noodpostkantoor ingericht in de Nieuwstraat en twee jaar later begon de daadwerkelijke bouw. Bij de opening in 1971 verbaasden velen zich, aangezien het gebouw zich niet aanpaste aan de omgeving. Bovendien vroeg men zich af of zulk een groot gebouw met aan- en afvoer van veel verkeer wel in de binnenstad thuishoorde. Een achterhaalde discussie, zei de PTT. Want vanaf 1960, toen de bouwplannen bekend werden, was het de uitdrukkelijke wens van het gemeentebestuur dat de nieuwbouw op deze plek gerealiseerd zou moeten worden. Maar, zo gaf men zelf ook toe, na elf jaar waren de PTT-inzichten inmiddels veranderd. Zo kent de Kerkstraat nu al weer 25 jaar de lichtgrijze gevel van het PTT-kantoor, ontworpen door het Vughtse architectenbureau Mens en Pruyn. Tegen de gevel valt bijna niet het bronzen reliëf op van twee kikvorsen in een vogelperspectief gezien een geboetseerd in een grove, impressionistische stijl door Willem K. Vreeswijk. Het kunstwerk werd in 1995 aangeboden door oud-Bosschenaren bij het 800-jarig bestaan van de stad. De lichtgroene telefooncel krijgt méér aandacht. Het was mij niet bekend dat er Bosschenaren waren die grootgebracht zijn met ezelinnemelk. Was Arnold de enige? Inez van Dullemen: „Hij heeft altijd iets van een ezel gehouden, zei mijn grootmoeder Van Dullemen later. Wat hij eenmaal in zijn hoofd heeft, dat heeft hij niet in zijn achterste zitten.” |
1995 |
Henny MolhuysenAchter de voorgevel : EzellinemelkBrabants Dagblad donderdag 11 mei 1995 (foto) |